W dzisiejszym czasie gdzie zdrowie psychiczne, jak i fizyczne, nabiera istotnego znaczenia, spotykamy wielu specjalistów z dziedziny zdrowia psychicznego, często są one mylone bądź nie bardzo wiemy kto, jest kim. Może to być psycholog, psychiatra bądź psychoterapeuta. Różnice pomiędzy tymi specjalizacjami są zasadnicze, choć brzmią podobnie i są połączone ze sobą w dbaniu o zdrowie psychiczne obywateli.

W niniejszym artykule opiszę te trzy specjalizacje tak, aby mogły zostać zrozumiane przez osoby, które nie posiadają doświadczenia w tej dziedzinie, jak i również dla tych, którzy nie spotkali osób wykonujących wyżej wymienione zawody. Zacznę od psychiatry, jako że najczęściej jest mylony z pozostałymi specjalizacjami.

Psychiatra to osoba, która ukończyła studia medyczne i wykonuje zawód psychiatry po ukończonej specjalizacji. Psychiatra jako lekarz ma uprawnienia do wypisywania leków na receptę, diagnozy pacjenta, hospitalizacji, jak i pracy na oddziale zdrowia psychicznego gdzie wykonuje funkcje ściśle powiązane z fizycznymi zmianami w mózgu i pracuje z pacjentami, gdzie taka hospitalizacja jest wymagana, psychiatra nie jest psychologiem ani psychoterapeuta. Psychiatra może prowadzić sesja terapeutyczne, lecz musi mieć uprawnienia i ukończyć odpowiednie szkolenie — studia, aby prowadzić psychoterapię, nie jest również psychologiem.

Psychiatra może współpracować z psychologiem, jak i może skierować pacjenta na psychoterapię, jeśli uzna, że farmakologia jest w danym przypadku zbędna bądź przypadek kliniczny nie wymaga ścisłej hospitalizacji i w celach poprawy zdrowia psychicznego pacjenta, psychiatra może kontynuować leczenie farmakologiczne, oraz zlecić psychoterapie.

Psycholog jak już wiemy, nie jest psychiatrą, ponieważ, nie jest lekarzem i nie jest po studiach medycznych, a mianowicie, ukończył studia wyższe na kierunku humanistycznym. Psycholog może zdiagnozować pacjenta, jak i wykonać odpowiednie testy w celu odpowiedniego zdiagnozowania pacjenta. Co za tym idzie może wystawić biegłą opinie na temat zdrowia psychicznego pacjenta. Jak już wspomniałem, nie jest psychiatrą i nie będzie uprawniony do wystawiania leków na receptę, jak i leczenia farmakologicznego, również nie jest psychoterapeutą, chociaż tu się pole zawęża i psycholog może być i psychoterapeutą po odbyciu kolejnych studiów w kierunku psychoterapii, z reguły są to studia licencjackie 3-4-letnie, lecz nie tylko. W tym i oto przypadku, jak i jego poprzednik powyżej może zlecić psychoterapię klientowi, który został wcześnie zdiagnozowany.

Psychoterapeuta jest następnym ważnym aspektem w dążeniu do poprawy zdrowia psychicznego obywateli, jak i wyeliminowania negatywnych aspektów powstałych podczas naszego życia. Ten oto specjalista będzie prowadził terapię uzależnień bądź psychoterapię ogólną w zależności od potrzeb klienta. Jak Państwo zauważyli Klient-Pacjent przemiennie występuje w tym tekście, ponieważ w zależności od nabytych wartości raz to będzie pacjent, a innym razem klient.

Sam, jako że jestem psychoterapeutą, spotykam się z klientami, a określenie pacjent pozostawiam dla psychiatry, jak i osoby hospitalizowanej. Idąc dalej. Psychoterapeuta, jak i psycholog są po studiach wyższych, ale nie są uprawnieni do leczenia farmakologicznego z czystej przyczyny, jako że nie posiadają wykształcenia medycznego i związanych z tym uprawnień. Psychoterapeuta pomimo ogromu wiedzy na temat zdrowia psychicznego nie będzie diagnozował swojego klienta ani nie wystawił opinii lekarskiej. Psychoterapeuta prowadzi psychoterapie, na która dany klient zgłosił się sam bądź został skierowany przez psychologa, bądź psychiatry. Psychoterapeuta zajmuje się głównie terapią w celu zmniejszenia, jak i wyeliminowanie negatywnych doświadczeń po przebyciu np. traumy. Psychoterapeuta nie będzie leczył w ogólnym znaczeniu, jak i nie będzie udzielał rad klientowi. Psychoterapeuta prowadzący terapię w odpowiednim nurcie pomoże klientowi zrozumieć jak podjąć odpowiednie kroki do polepszenia swojego bytu. Może się zdarzyć, ze psychoterapeuta będzie musiał skierować klienta do psychologa w celu ustalenia diagnozy bądź psychiatry, jeśli stan psychiczny klienta jest na tyle poważny, że jest potrzebna farmakologia, o czym już zdecyduje lekarz psychiatra.

Jak widać, zawody te są ze sobą powiązane, ponieważ wszystkie te osoby pracują nad poprawą zdrowia psychicznego, ale każdy z nich wykonuje inną pracę, aby osiągnąć zamierzony cel, a każdy z nich ma inny rodzaj wiedzy, choć ściśle związany jest z praca ludzkiego umysłu i po części z anatomia. Praca psychoterapeuty jest korzystna, gdy borykamy się z życiowym dylematem, gdy mamy trudne chwile, z którymi nie potrafimy sobie poradzić, a nasze myśli zakłócają podstawowe procesy życiowe. Psychoterapeuta będzie również pracować z uzależnieniami, depresją, choroba leku, napadami paniki, ogólnie mówiąc z problemami natury psychicznej, choć lista może być długa.

Podsumowując

• Psycholog diagnozuje, udziela porad psychologicznych.
• Psychoterapeuta prowadzi psychoterapię w danym nurcie terapeutycznym
• Psychiatra lekarz, osoba po studiach medycznych uprawniony do wystawienia recepty.

Wiele informacji na temat zaburzeń psychicznych znajdą Państwo w DSM-5. Jakkolwiek, odradzam studiowanie samotnie danego podręcznika według niepisanej zasady „że najwięcej chorób mają studenci medycyny”. Co ważne również w zależności od kraju regulacje prawne mogą się różnic i np. psycholog kliniczny w danym stanie w USA będzie mógł wystawić receptę, ale to już się zmienia prawnie w zależności od miejsca uzyskania licencji czy odbytej praktyki. Tak jak w Irlandii czy Polsce tylko osoba, która ukończyła studia medyczne, może wystawiać recepty od stopnia: lekarz, doktor itd.

Autor: Marcin Bogucki – psychoterapeuta pracujący dla Together-Razem

Korzystając z okazji zapraszam na bezpłatny udział w psychoterapii organizowanej przez TOGETHER-RAZEM w programie ” Nie Jesteś Sam” dla społeczności polskiej, jak i rumuńskiej. Więcej informacji na stronie tutaj: https://together-razem.org/pl/you-are-not-alone-project/